Definicja Wątroby Rak

Co to jest Rak wątroby: Nowotwory złośliwe wątroby to w 95% nowotwory przerzutowe przeważnie z raka jelita grubego, raka trzustki i raka sutka i w 5% nowotwory pierwotne. Przeważnie spotykanym nowotworem pierwotnym wątroby stwierdzanym w ok. 85% jest rak wątrobowokomórkowy (carcinoma hepatocellulare, hepatoma), nieco rzadziej ponieważ w ok. 10% występuje rak wychodzący z dróg żółciowych (carinoma colangiogenes). Przeważnie chorują osoby w wieku 50-60 lat. najczęściej mężczyźni (M.:K=4:1).Przebieg dolegliwości od momentu rozpoznania jest zwykle błyskawiczny. Regularnie występują przerzuty do węzłów chłonnych nadobojczykowych po prawej stronie, do mózgu, płuc i kości. Dołączają się zazwyczaj krwawienia z żylaków przełyku albo żołądka czemu towarzyszą symptomy uogólnionej skazy krwotocznej. Impulsy ryzyka Rak wątrobowokomórkowy rozwija się gdyż raczej na podłożu przewlekłego procesu zapalnego toczącego się w tym narządzie. Kluczowymi czynnikami ryzyka mającymi wpływ na postęp raka wątroby jest: marskość wątroby - Ryzyko stworzenia tego nowotworu u chorego z marskością wątroby wynosi około 3-5% rocznie. wzw typu B - Ryzyko wystąpienia tego nowotwory jest powiększone u osób u których dochodzi do uszkodzenia wątroby w przebiegu zakażenia wzw typ b, wzw typu C -Obecność marskości na tle zapalenia wątroby typu C stanowi spore zagrożenie rozwoje raka wątroby alkohol. rak wątroby u chorych z istniejącym zakażeniem WZW typu C i marskością wątroby na tle alkoholowym występuje częściej aflatoksyny – spożywanie spleśniałego zboża stanowiący dostępny składnik pożywienia jest częstą powodem raka hemochromatoza i inne dolegliwości metaboliczne - Marskość spowodowana poprzez hemochromatozę powiększa ryzyko stworzenia nowotworu powyżej 200 razy. Inne dolegliwości metaboliczne jak niedobór alfa1-antytrypsyny, wrodzona tyrozynemia, dolegliwość Wilsona i porfirie są wiązane ze powiększonym ryzykiem wystąpienia wątrobiaka. doustne środki antykoncepcyjne - Istnieją doniesienia wskazujące na powiększenie odsetka występowania pierwotnego raka wątroby u kobiet przyjmujących doustne środki antykoncepcyjne, Symptomy W momencie startowym przebieg raka pierwotnego jest skąpoobjawowy albo także występują symptomy rozpoznanej inicjalnie marskości wątroby albo przewlekłego zapalenia wątroby. Dość regularnie chorzy skarżą się na: bóle w prawym podżebrzu brak apetytu uczucie ciężkości Ponadto regularnie występuje: strata masy ciała gorączka, żółtaczka, wodobrzusze, pojawienie się pajączkowatych rozszerzeń naczyń na skórze górnej części ciała W przebiegu raka pierwotnego wątroby, narząd ten regularnie jest twardy o bolącym brzegu i całej powierzchni. Regularnie dochodzi do zwiększenia śledziony jako słowo istniejącego nadciśnienia wrotnego. Rak wątroby wtórny Symptomy kliniczne w przebiegu przerzutów nowotworowych do wątroby mogą być podobne do objawów obserwowanych w raku pierwotnym wątroby, w szczególności wtedy, gdy nie ma wyraźnych objawów ze strony narządu będącego ogniskiem pierwotnym nowotworu. W innych sytuacjach gdy dolegliwość nowotworowa trwa dłuższy moment na pierwszy plan wysuwają się symptomy uszkodzenia narządu będącego punktem wyjścia do dolegliwości nowotworowej. Rozpoznanie Rozpoznanie dolegliwości przeważnie określa się zbyt późno, gdy szanse chorego na korzyści z terapii są już niewielkie. Zgodne rozpoznanie określa się opierając się na podwyższonego stężenia białka płodowego alfa-fetopreoteiny u 75% - 95% chorych i des-gamma-karboksy-protrombiny (DCP) u 50% - 80% i obecności guza w badaniu ultrasonograficznym (USG), tomografii komputerowej (TK), rezonansu magnetycznego (MRU) i w arteriografii. Badaniami obrazującymi można ocenić obecność zarówno guza pierwotnego jak i poszukać ognisko pierwotne dające przerzuty do wątroby. W razie obecności zmian marskich w wątrobie rozpoznanie raka dzięki TK jak i MRI może być utrudnione z racji na ogniska zmian regeneracyjnych mogących mieć postać guzka. Dotyczy to zarówno badania TK jak i MRI. Badaniem definitywnie rozstrzygającym o charakterze guza w wątrobie jest ocena mikroskopowa komórek pobranych w drodze biopsji pod kontrolą USG albo TK albo uzyskanych w trakcie zabiegu operacyjnego. Badanie radiologiczne klatki piersiowej pPozwala ocenić brak albo obecność zmian przerzutowych w miąższu płuc, płyn w jamach opłucnowych, zmiany zapalne. Regulacja nowotworów pierwotnych Nowotwory nabłonkowe: rak wątrobowo-komórkowy (carcinoma hepatocelullare, hepatoma) rak przewodów żółciowych (cholangiocarcinoma) torbielakogruczolak z przewodów żółciowych (cystadenocarcinoma cholangiogenes) rak mieszany z hepatocytów i przewodów żółciowych (hepatocholangiocarcinoma) wątrobiak zarodkowy (hepatoblastoma) rak płaskonabłonkowy (carcinoma planoepiteliale) rak niezróżnicowany (carcinoma nondifferentiatum) Rakowiak (carcinoid) Nowotwory nienabłonkowe: hemangioepitelioma malignum (hemangiosarcoma) tłuszczakomięsak (liposarcoma) włókniakomięsak (fibrosarcoma) mięsak wywodzący się z mięśni gładkich (leiomyosarcoma) mięsak wywodzący się mięśni poprzecznie prążkowanych (rhabdomyoblastoma) Regulacja TNM Właściwość T (guz pierwotny) T1 - Pojedynczy guz średnicy < 2 cm bez naciekania naczyń T2 - Pojedynczy guz średnicy < 2 cm naciekający naczynia albo pojedynczy guz średnicy > 2 cm albo liczne w jednym płacie, bez naciekania naczyń T3 - Pojedynczy guz średnicy > 2 cm naciekający naczynia albo liczne guzy średnicy 2 cm w jednym płacie, z wyjątkiem naciekania T4 - Liczne, w obu płatach, naciekanie sporych gałęzi ż. wrotnej albo wątrobowej Właściwość N (węzły chłonne) N0 rak przerzutów w okolicznych węzłach chłonnych N1 Obecne przerzuty w okolicznych węzłach chłonnych Właściwość M (przerzuty odległe) M0 Bez przerzutów odległych M1 Obecne przerzuty odległe Stopnie zaawansowania W oparciu o klasyfikację TNM prowadzona jest ocena stopnia zaawansowania nowotworu: Stopień zaawansowania T N M I T1 N0 M0 II T2 N0 M0 III T1 T2 T3 N1 N1 Nx M0 M0 M0 IVA T4 Nx M0 IVB Tx Nx M1 Leczenie Jedynym metodą leczenia dającym szansę na wyleczenie chorego jest usuwanie nowotworu w całości przez wycięcie tkanki wątrobowej wspólnie z guzem (częściowa hepatektomia, lobektomia) albo transplantację wątroby. Jednak z racji na zaawansowanie nowotworu operacje można wykonywać jedynie u 30% chorych. U pozostałych chorych wykonuje się zabiegi paliatywne, do których należy: endoskopowe protezowanie zewnatrzwątrobowych dróg żółciowych założenie cewnika do wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych (pod kontrolą USG) chemioterapia systemowa chemioterapia dotętnicza, o gałęzi tętnicy wątrobowej krioterapia guzów wątroby doguzowe iniekcje alkoholu radioterapia śródoperacyjna hypertermia (na przykład dzięki lasera) W nielicznych sytuacjach dotyczących raczej raka pęcherzyka żółciowego i raka żołądka przerzuty do wątroby są pojedyncze i zlokalizowane w jednym płacie. Resekcję guza przerzutowego do wątroby jest celowa jedynie po radykalnym usunięciu ogniska pierwotnego. Leczenie w tych sytuacjach bazuje na usunięciu ogniska pierwotnego raka i częściowym usunięciu wątroby z guzem nowotworowym. Rokowanie Pięcioletnie przeżycia wahają się między 12 a 50% a odsetek wznów miejscowych między 47% po 3 latach do 100% po 5 latach