Definicja Wąglik

Co to jest Wąglik: Bardzo zaraźliwa dolegliwość zwierząt raczej przeżuwaczy przenoszona na ludzi poprzez kontakt ze zwierzętami albo produktami pochodzenia zwierzęcego. Aktualnie wąglik występuje raczej u zwierząt. U ludzi zdarza się rzadko i występuje raczej w państwach gdzie nie prowadzi się nadzoru weterynaryjnego nad zwierzętami domowymi. Etiologia Dolegliwość spowodowana jest poprzez Gram-dodatnią, względnie beztlenową, zarodnikującą laseczkę wąglika (Bacillus anthracis) posiadającą otoczkę. Zarodniki wąglika są oporne na impulsy fizyczne i charakteryzują się zdolnością do wieloletniego przeżywania w glebie i w produktach pochodzenia zwierzęcego. Epidemiologia Do zakażenia dochodzi raczej drogą kontaktu bezpośredniego poprzez skórę albo drogą pokarmową poprzez spożycie zakażonego mięsa. W sprzyjających okolicznościach może dojść do zakażenia drogą oddechową. Symptomy Po zakażeniu przetrwalniki uwalniają się z otoczek w przeciągu paru godz. i zaczynają wytwarzać toksynę odpowiedzialną za powstawanie obrzęków i marwicy. Jeśli do zakażenia dochodzi poprzez skórą wąglik rozwija się jako: Krosta złośliwa (pustula maligna) - Po okresie wylęgania trwającym ok. 7 dni w miejscu wtargnięcia laseczki wąglika pojawia się plamka przekształcająca się w grudkę a kolejne w pęcherzyk wypełniony płynem surowiczym albo krwistym regularnie z ciemnym punktem w środku. W dalszym ciągu tworzy się owrzodzenie pokryte czarnym strupem a skóra wokół niego staję się zaczerwieniona. Zmianom tym mogą towarzyszyć zmiany ogólne w formie stanów gorączkowych z dreszczami, bólem głowy i zapalenie okolicznych naczyń i węzłów chłonnych. Obrzęk złośliwy (oedema malignum) - W nie wszystkich sytuacjach w przebiegu postaci skórnej zakażenia nie dochodzi do stworzenia czarnej krosty, zmiany miejscowe występują w formie znacznego obrzęku okolicznych tkanek. W takich sytuacjach skóra przyjmuje charakterystyczną fioletową barwę. W zakażeniach poprzez błony śluzowe drogą wziewną laseczki wąglika uwalniają się w węzłach chłonnych śródpiersia, gdzie powstają zmiany o charakterze martwiczym powodujące krwotoczne zapalenie śródpiersia, któremu regularnie może towarzyszyć zapalenie płuc. Postać płucna może także rozwinąć się bez zajęcia węzłów chłonnych śródpiersia. W obu sytuacjach dolegliwość przebiega błyskawicznie, charakteryzuje się nagłym początkiem z wysoką gorączką, dreszczami, kaszlem, krwiopluciem, dusznością i sinicą. Postać żołądkowo- jelitowa do której dochodzi po spożyciu surowego, niedogotowanego mięsa zakażonych zwierząt obecni rozwija się bardzo rzadko. Po dostaniu się przetrwalników do błony śluzowej jelita i do węzłów chłonnych wydzielana poprzez laseczkę wąglika toksyna skutkuje krwotoczną martwicę węzłów chłonnych. Dolegliwość ma ciężki przebieg, zaczyna się wymiotami, bólami brzucha do których w późniejszym okresie dołącza się biegunka ze śluzowo-krwistymi wypróżnieniami i wysoka gorączka z symptomami ciężkiej toksemii. Obecność bakterii we krwi w każdej z postaci może wywołać wystąpienie zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Rozpoznanie Rozpoznanie określa się po wykryciu bakterii w wymazach ze zmian skórnych a w formie płucnej z wymazów z gardła albo plwociny. W rozpoznaniu bardzo istotny jest wywiad w odniesieniu możliwości zakażenia przez wzgląd na realizowaną robotą. Leczenie Leczenie bazuje na podaniu penicyliny w dawkach uzależnionych od postaci dolegliwości. Niekiedy podaje się tetracykliny albo chloramfenikol. W sytuacjach kiedy leczenie jest włączone zbyt późno przeważnie na skutek mylnego rozpoznania regularnie dochodzi do śmierci pacjenta